Wiele osób cierpi z powodu różnorakich objawów i chorób psychosomatycznych, takich jak astma, zespół jelita drażliwego, problemy z przewodem pokarmowym, problemy kardiologiczne, dermatologiczne, ginekologiczne i wiele innych związanych z wyrażaniem różnych napięć emocjonalnych poprzez ciało. Skutkują one pogorszeniem stanu zdrowia fizycznego osoby, która doświadcza z ich powodu kolejnego stresu, martwiąc się o swoje zdrowie. Są to stany związane z przewlekłymi chorobami, na które lekarze jedynie oferują leczenie objawowe, lub mogą to być stany, w których po przeprowadzeniu serii badań diagnostycznych wykluczono biologiczne przyczyny objawów w ciele i lekarze zasugerowali psychiczną przyczynę choroby.
Jeśli chodzi o leczenie zaburzeń psychosomatycznych, zazwyczaj jest ono długotrwałe i wymaga wiele cierpliwości ze strony pacjenta. Kiedy, często wieloletnie, leczenie farmakologiczne nie przyniosło efektów, a lekarze zasugerowali przyczynę psychiczną, może okazać się, że psychoterapia będzie najlepszym wyborem leczenia.
O skuteczności terapii psychoanalitycznych w leczeniu zaburzeń psychosomatycznych świadczy wiele badań przeprowadzonych przez różne i niezależne grupy naukowców. Kilka przykładowych badań zacytowano poniżej, dla zobrazowania skuteczności i sensowności skorzystania z terapii psychoanalitycznej w leczeniu zaburzeń psychosomatycznych.
Jedno badanie zostało przeprowadzone w 1991r. przez profesora Fonagy’ego i jego zespół na 13-14 letniej młodzieży cierpiącej na niekontrolowaną cukrzycę. W grupie uczęszczającej na terapię analityczną wykazano niższy poziom cukru we krwi niż w grupie kontrolnej (nie będącej w terapii, lecz otrzymującej taką samą opiekę medyczną jak grupa będąca w terapii). Ponowne badanie, przeprowadzone po upływie roku wykazało że w grupie będącej w terapii utrzymywała się poprawa na poziomie cukru we krwi, podczas gdy w grupie kontrolnej poziom cukru we krwi powrócił do poziomu sprzed hospitalizacji w ciągu trzech miesięcy od zakończenia leczenia szpitalnego (Moran i inni, 1991).
Moran, G., Fonagy, P., Kurtz, A., Bolton, A., brook, C., A controlled study of the psychoanalytic treatment of brittle diabetes, Journal of the American Academy of the Child and Adolescent Psychiatry, vol.30, No. 6, pp 926-935, 1991.
Inne, bardzo dobrej jakości badania na kontrolowanych próbach wykazały, że pacjenci korzystający z terapii analitycznej zmniejszyli swoją zależność od służby zdrowia w sprawach szeroko ujmowanych chorób fizycznych, takich jak: zespół jelita drażliwego, stany po przebytym zawale serca, oraz chwiejna cukrzyca. Pacjenci leczeni psychoanalizą mniej korzystali z usług szpitalnych niż ogól ubezpieczonej populacji. (Guthrie i inni 1991; Gruen 1975; Moran i inni 1991).
Guthrie, E., Creed, F., Dawson, D. und Tomenson, B. (1991). A controlled trial of psychological treatment for the irritable bowel syndrome. Gastroenterology 100, 450-457.
Pacjenci doświadczają poprawy zdrowia w trakcie trwania psychoterapii psychoanalitycznej, oraz po jej zakończeniu, a jej efekty nie tylko utrzymują się, ale narastają w czasie, po skończonej psychoterapii. (Sandell i inni 1997).
Sandell, R., Blomberg, J., Lazar, A. (1997) When reality doesn’t fit the blueprint. Doing research on long term psychodynamic therapies in a public health service program. Psychotherapy research, 7, 333-344.
Na czym polega psychoterapia zaburzeń psychosomatycznych
„Leczenie zaburzeń psychosomatycznych za pomocą terapii” psychoanalitycznej nie różni się od podjęcia terapii analitycznej z jakiegokolwiek innego powodu. Cudzysłów użyty w tym kontekście ma przypominać o tym, że nie jest to leczenie, które w czymkolwiek przypomina klasyczne pójście do lekarza, który przepisuje pacjentowi lek, a posłuszny pacjent ma za zadanie poinformować lekarza o swoich dolegliwościach, a następnie dostosować się do zaleceń lekarza i dzięki temu wyzdrowieć. Wręcz przeciwnie – w tym wypadku leczenie polega na wzmożonym myśleniu i współpracy z psychoterapeutą, w celu jak najlepszego rozumienia pacjenta i jego nieświadomych lęków i myśli, które są głęboko ukryte i jedynie dają o sobie znać poprzez ciało. Dlatego osoby cierpiące na zaburzenia psychosomatyczne będą zapraszane w swoich terapiach, podobnie jak pacjenci przychodzący z innymi problemami, do wspólnej podróży w głąb swoich uczuć, myśli, wyobrażeń, i postaw, które żywią do siebie i innych, a które jedynie manifestują się poprzez ciało, ponieważ nie znalazły innej drogi ujścia, np., poprzez słowa i rozumienie. Można doświadczyć poprawy w objawach psychosomatycznych, kiedy nauczymy się przekładać swoje uczucia z ciała na słowa i myśli. Taka nauka może być początkiem nowego doświadczenia życiowego, może być fascynującą podróżą w głąb swojego umysłu, ale wymaga cierpliwości i wytrwałości.
W przypadku zaburzeń psychosomatycznych i innych objawów, terapia analityczna działa w ten sposób, że wraz z jej postępem objawy znikają same po drodze.
Zapraszam osoby chcące poznać swoje funkcjonowanie do podjęcia psychoterapii analitycznej, która jest poznawaniem siebie, pełnym ciekawych odkryć, dzięki którym objawy z którymi przychodzą rozwiązują się, a pacjent doświadcza ulgi i poprawy.
autor: Agnieszka Guzowska
Agnieszka Guzowska - psycholog, psychoterapeuta -